– Alberto kien fi triqtu lejn Sqallija. Kellu bzonn jindiehes ma’ xi familja biex ma jaghtix fil-ghajn. Fi ftit hin ghamel habib ma’ zewgt itfal. Malajr qabad jiddiskuti m’ommhom Zvetlana u spicca biex afda bagalja flus maghha. Zvetlana kellha tiehu decizjoni importanti li maghha gabet konsegwenzi serji.
– Alberto kien beda jissuspetta li martu kellha wicc haddiehor. Is-suspetti kibru meta martu harget tqila. Lydia kienet mara bla skrupli. Qatt ma kienet temmen li zewgha kien jissuspetta xi haga. Kienet tahseb li hu kien mohhu biss fil-flus.
– Alberto jfassal pjan biex isir jaf il-verità qabel jerfa’ r-responsabbiltà ta’ tarbija li kellu dubju jekk hix tieghu. Bil-pjan djaboliku tieghu jirnexxilu jbiddel id-destin ta’ bosta. Ghalih ma kienx jimporta li juza lin-nies. Ghalih kien jimporta biss li jasal fejn jixtieq.

Kitba ta’ Kris Dimech

F’din il-ġabra ta’ kitbiet, Spiteri Gingell jinseġ esperjenzi u ħsibijiet personali mal-ħajja, l-istorja, in-natura u l-kultura Maltija flimkien ma’ temi universali. X’inhi l-verità, il-ġustizzja jew is-sbuħija? Xi jfisser il-progress jew l-unur? Daqqa permezz ta’ proża u drabi oħra permezz tal-poeżija – xi kultant b’mod dirett iżda ġeneralment b’mod aktar sottili, kultant b’ċerta diqa u nostalġija iżda ferm aktar bl-umoriżmu, l-assurd u l-esaġerazzjoni – huwa jipprova jifhem u jwieġeb dawn il-mistoqsijiet skomdi li qajla nsibu risposta xierqa għalihom u ma joqgħodx lura milli jqanqal lill-qarrej biex jagħmel l-istess.

Kitba ta’ John Spiteri Gingell

Iċ-Ċimiterju tal-Imgħallqin mill-pinna ta’ Giuseppe Cumbo huwa rumanz mill-isbaħ li fih l-intriċċi, l-inganni, l-imħabba u l-vendetti ma jonqsux. Iħallik fuq ix-xwiek mill-bidu sal-aħħar u jitilfek f’dinja oħra ta’ Markiżi, palazzi u Malta tal-antik.

Hi sfaret u għajnejha dehru jleqqu. ‘Misħut!’ qalet bejnha u bejn ruħha. Is-Sur Borg ma tilifx ċaqliqa waħda biss minn tagħha. Hu ġarrab fih innifsu ferħ bla tarf xħin raha quddiemu hekk safra u beżgħana. “Oqgħod attenta,” reġa’ qalilha hu t’ton qalil, “għax int taf biżżejjed li ma nerġa’ lura minn ebda ostaklu li nsib quddiemi! Jekk niltaqa’ ma’ xi wieħed quddiemi, matul it-triq tiegħi, jien inbattih! Sinjura, la tfixkilnix, għax xejn ma jimpedini biex nasal fl-iskop tiegħi!” “Theddidni!” qaltlu hi b’ton ta’ disprezz profond. “Ħsibt li b’hekk se tbeżżagħni? Iżda jien ma nibżax minnek, Sinjur! Iva, jien inkun ta’ ostaklu bejnek u bejn binti u naħliflek li int ma tagħmel xejn!” “Tisfidanix,” kompla hu b’leħen fgat, “għax jien ma nerġa’ lura qatt! Dawk l-ittri li għadni kemm semmejtlek u li jxandru ħwejjeġ strambi; dawk l-ittri jivvendikaw lill-bniedem li int trid tikkumbatti!” “Miżerabbli!” għajtet Adele.

Addattat minn Charles B. Spiteri

Iċ-Ċimiterju tal-Imgħallqin mill-pinna ta’ Giuseppe Cumbo huwa rumanz mill-isbaħ li fih l-intriċċi, l-inganni, l-imħabba u l-vendetti ma jonqsux. Iħallik fuq ix-xwiek mill-bidu sal-aħħar u jitilfek f’dinja oħra ta’ Markiżi, palazzi u Malta tal-antik.

L-għassies li skanta jħares lejh fil-ħin li tefagħlu d-dawl f ’wiċċu, ħass ġismu jitla’ xewk xewk. Ħin bla waqt, iż-żagħżugħ poġġa riġlu fuq it-tebut, tbaxxa u reġa’ qam, xħin refa’ fuq dirgħajh il-ġisem ta’ dik il-mara. Hu beda jagħfasha ma’ sidru u jolfoq, u b’xufftejh jaħarqu nar beda jbus bħal mitluf il-wiċċ, il-għonq, id-dirgħajn u s-sider ta’ dik, li b’daqshekk fehem, li sejjer jerġa’ jagħtiha l-ħajja. “Ma stajtx insalvak! Maħbuba Giovanna tiegħi, mela tassew li m’għandix nisma’ aktar il-leħen maħbub tiegħek, ma narax iżjed il-ħelwa tbissima tiegħek. Għajnejk baqgħu magħluqin! “Darba int kont għedtli… ‘Ġorġ, jekk immut, bewsa tiegħek terġa’ tagħtini l-ħajja.’ Qum mela! Din il-bewsa rrid nistampahielek fuq xufftejk! U issa xejn! Xejn!” kompla b’leħen li jaqsam lill-qlub.

Addattat minn Charles B. Spiteri

Giuseppe Cumbo
Addattat minn Charles B.Spiteri

L-isem propju tal-gżira Kubana ta’ żmien Fidel Castro huwa Inagua, imma kulħadd kien jafha bħala l-Gżira tax-Xitan għax fiha kienu jiġu eżiljati l-agħar nies li wettqu delitti kbar.

Niltaqgħu ma’ Juan Carlos, raġel mill-agħar li wettaq kull xorta ta’ affarijiet ħżiena: serq, stupri u anke delitti kbar u tal-waħx. Kien kap ta’ għaqda tal-agħar briganti li wieħed jista’ jimmaġina. Ma jibża’ u jiddejjaq minn ħadd u minn xejn. Mibegħda kbira biss kellu f’qalbu, kemm għan-nies ta’ madwaru, u wisq aktar għall-membri tal-Ġustizzja.

Kif jispiċċa dan Juan Carlos u l-familja tiegħu wara daqstant ħruxijiet li kien wettaq? Minn xiex kellu jgħaddi dan il-bniedem bla ebda skrupli? U b’liema mod tidħol f’dan ir-rakkont il-gżira ċkejkna ta’ Malta li hi wisq imbiegħda minn Kuba?

Dan ir-rakkont, flimkien ma’ stejjer oħrajn tassew interessanti, iħallu lill-qarrej fuq ix-xwiek mill-bidu sal-aħħar.

Kitba ta’ Elio Lombardi

Kitba ta’ Monica Gatt

Il-futur tiegħi u dak tat-tarbija jinsabu mhedda!

Is-suspetti dejjem joktru. Ma nista’ nafda lil ħadd aktar, la lil ħuti Edward u Thomas, u aktar u aktar lil missieri li jobgħodni. Jemmen li kaġun tiegħi jinsab fuq siġġu tar-roti. Lanqas lil Koli, il-koka tagħna li tafna nitwieldu, ma nista’ nafda.

Koli taf is-sigrieti kollha ta’ din id-dar, dar li qisha kastell, maqtugħa għaliha. Mhux id-dar biss għandha s-sigrieti tagħha imma kull min jgħix fiha. Saħansitra ommi għandha s-sigrieti tagħha. Nitla’ kuljum naraha fit-turretta fejn hi magħluqa.

Min huwa dak il-barrani li jkun iħuf fl-inħawi? X’konnessjoni għandu ma’ ħija Edward?

Għalija mnalla jkun ix-xogħol fl-uffiċċju tagħna tal-Belt għax almenu hemm Frank li nista’ nafda. Jew sejra żball ukoll?

Fl-aħħar il-maltemp se jgħaddi u mhux biss insib il-bnazzi imma wkoll l-imħabba meta ma nkunx qiegħda nistennieha.

– Anna, tfajla tbigħ il-ġmiel, tiltaqa’ ma’ ġuvni gustuż u tieħu grazzja miegħu mill-ewwel. Mill-għada Anna qatt aktar ma rat lil wiċċu. Aktar tard saret taf li ħarġet tqila.
– Meta waslet biex ittemm it-tqala ltaqgħet ma’ Ġovann, armel li talabha tkun martu. Hi qaltlu li ma jkun ħadd jekk mhux dak li ħarġet tqila minnu. Ġovann tant ħa grazzja magħha li qabel infirdu qalilha biex jekk tbiddel fehmitha jew ikollha bżonn, tfittxu. Wara l-ħlas inqalgħu kumplikazzjonijiet li wasslu lil Anna tħalli din id-dinja. Saċerdot li assistieha waqt mewtha wegħedha li jaqtgħalha xewqitha u jmur Sqallija jfittex lil Ġovann u jitolbu jrabbi lit-tarbija.
– Tonio u martu ma kellhomx tfal u kienu jgħixu ma’ missieru. Huma ħaduha b’insult li jrabbu ’l din it-tarbija. Fl-aħħar inkixfu l-borom u Ġovann, missier Tonio, urieh il-provi kollha li dik it-tarbija ma kinitx barranija imma kienet demmhom stess.

Kitba ta’ Carmel Bianchi

…tax-xagħra li qridna,
u s-siġar li ħraqna,
tas-sħab li niġġisna,
u l-mewġ li dardarna;
tal-bhejjem imqattgħa,
u t-tfal li weġġajna,
tat-trabi li qtilna,
u l-kliem li ħammiġna
mhux biżżejjed
id-demm ta’ ġisimna.

“Tafu li omm it-tifel tiġri mal-irġiel?” staqsa s-Surmast. “Tafu li missieru ma kienx missieru?”
“U qatt ħsibtu xi jħoss tifel żgħir meta turih xbieha ta’ raġel imċaflas bid-demm, nofsu għarwien, bix-xewk iċarratlu l-ġilda ta’ rasu, u msammar ma’ salib?”
“Tafu kemm kellu l-wied u l-ħarrub għal qalbu qabel bnew kullimkien vilel?” staqsa mġħaddab wara ftit.
L-oħrajn iċċassaw iħarsu lejh.
“Għalhekk ġera d-demm,” qalilhom. “Għalhekk!”

Kitba ta’ Paul P. Borg